مقدمه، تصحیح و تعلیقات قصاید و ترجیعات دیوان ظهوری ترشیزی

چکیـده یکی از وظایف محقّقان و دانش آموختگان زبان و ادبیات پارسی، تصحیح متون و احیای آثار گذشتگان است تا از این رهگذر فرهنگ و بینش آن بزرگان را احیا نموده و به آیندگان معرّفی نمایند. مولانا نورالدّین محمّد ظهوری ترشیزی (متوفّی 1026 ه. ق) شاعر و نویسنده ی بزرگ عصر صفویّه است که در نظم و نثر هنرنمایی کرده و در قالب های متعدّدی چون غزل، قصیده، ترجیع بند، ترکیب بند، قطعه، مثنوی و رباعی آثار گران سنگی دارد. درست است که ظهوری و آثارش در ایران ناشناخته مانده، امّا کلّیات آثار او بارها در کشور هند به چاپ رسیده است و حتّی بخشی از آن در دانشگاه های معتبر آن کشور تدریس می شود. در این پژوهش به زندگی ظهوری ترشیزی و آثارش، با تأکید بر اوضاع سیاسی ـ اجتماعی عصر او، پرداخته شده است و ضمن بررسی ویژگی های نظم و نثر او، قصاید، ترجیعات و ترکیبات دیوان وی بر اساس نسخه ی بسیار نفیس شماره ی4700 کتابخانه ی آستان قدس رضوی تصحیح گردیده و با دو نسخه ی خطّی معتبر دیگر مقابله شده است. در پایان نیز برای درک بهتر متن، تعلیقات و فهرست هایی بر آن افزوده ایم.